تفاوت کمپوست و کود

روش های مختلفی برای آماده سازی، غنی
سازی و بهبود کیفیت و بافت خاک وجود دارد. در ایران هم استفاده از کود شیمیایی یا
طبیعی و هم استفاده از

برای ایجاد محیط سالم و مناسب برای گیاهان رایج است.
البته افرادی که به صورت حرفه ای مشغول به باغبانی و کشاورزی هستند اغلب از کود
برای غنی سازی خاک استفاده می کنند چرا که کودها انواع مختلفی داشته و بنا به نیاز
خاک و گیاه می توانند مواد شیمیایی طبیعی یا ساختگی را به خاک اضافه کنند. کمپوست
گزینه جایگزین برای کود است که هر کشاورز یا باغبان می تواند خود تهیه کند یا آن را
از مراکز تهیه کمپوست خریداری کند. کمپوست هم با توجه به موادی که در تهیه آن
استفاده شده است می تواند حاوی مواد مختلفی باشد ولی معمولاً به اندازه کودها، به
خصوص کودهای شیمیایی غنی و اختصاصی نیست.

مزایای کمپوست

کمپوست از

 
تشکیل می شود و در واقع روشی برای باز گرداندن
مواد آلی خاک به خود آن است. البته از آن جا که این مواد آلی توسط میکروب ها تجزیه
شده اند، اضافه کردن آن به خاک همچنین به معنی اضافه کردن مقدار زیادی میکروب مفید
به آن خواهد بود. کمپوست عمدتاً از سبزیجات، میوه ها، چمن کوتاه شده و گیاهان هرس
شده تشکیل شده است. تجزیه این مواد توسط باکتری ها، قارچ ها، کرم های خاکی، سوسک
سرگین چرخان انجام می شود. این موجودات در کنار یکدیگر یک زنجیره غذایی مفید ایجاد
می کنند که پس از انتقال کمپوست همچنان باقی می ماند. به این ترتیب مواد آلی در
حال تجزیه غذای موجودات مختلف شده که فعالیت آن ها علاوه بر تبدیل مواد آلی به
مواد مغذی برای گیاهان، به هوادهی خاک و حفظ رطوبت هم کمک می کند.

برخی محققین همچنین بر این باورند که
کمپوست می تواند به مقاومت گیاهان در برابر بیماری ها، جلوگیری از فرسایش خاک و
کنترل علف های هرز کمک کند و در نتیجه خاکی عالی و مناسب برای گلدان هاست. در این
میان گلدان هایی از جنس سفال که در واقع خاکی فشرده و خشک هستند در کنار کمپوست
نتیجه بهتری به دست می دهند.

از مزایای استفاده از کمپوست همچنین می
توان به تولید خانگی آن و کاهش تولید زباله اشاره کرد.

معایب کمپوست

گرچه معایب کمپوست معدود هستند ولی اشاره
به آن ضروری است. مهم ترین نکته ای که در تولید کمپوست باید به آن توجه کرد آن است
که بقایای گیاهان (سبزیجات و …) که به توده کمپوست اضافه می شود نباید دارای
بیماری باشد چرا که ممکن است پس از انتقال کمپوست و در ترکیب آن با خاک باعث بیمار
شدن گیاهان سالم در خاک شود. به همین دلیل هر گیاهی را نمی توان به این روش کمپوست
کرد.

مشکل دوم کمپوست زمان نسبتاً زیاد فرآیند
تولید آن است. مواد آلی زمان نسبتاً زیادی برای تبدیل شدن نیاز دارند و ممکن است
تهیه کمپوست حتی تا چند ماه زمان لازم داشته باشد.

مزایای کود

از مهم ترین ویژگی های کود آن است که
علاوه بر کودهای معمولی و عمومی، کود های تخصصی وجود دارند که نیاز به خصوص از
گیاه را برطرف کرده و به آن امکان رشد سریع تر می دهند. به طور مثال اگر خاک چند
ماده مغذی را کم داشته باشد (مثلاً کلسیم،

) می توان این
عدم تعادل را به سرعت و به سادگی با استفاده از کود برطرف کرد. این راهکار به خصوص
در مورد زمین های کشاورزی که نوعی خاصی از گیاهان مرتباً در آن پرورش داده می شود
و تعادل مواد مغذی خاک در مدت کوتاهی به شدت بر هم می خورد، بسیار رایج است.
همچنین تغذیه فوق سریع گیاهان در موارد خاص (به طور مثال برای نجات گیاه یا رساندن
حجم زیادی از مواد مغذی در یک زمان خاص و کوتاه در گیاهان میوه دار) تنها با
استفاده از کود ها میسر است (مثلاً استفاده از کود های انتشار سریع).

معایب کود

بزرگ ترین تفاوت کود و کمپوست آن است که
کمپوست خاک را غنی سازی کرده و محیطی مناسب برای رشد گیاه ایجاد می کند، در حالی
که کود تنها برای تغذیه گیاه مناسب است. در واقع 
بر خلاف کمپوست، استفاده از کود باید به شدت به صورت محدود و محاسبه شده
انجام شود. استفاده بیش از حد کودها می تواند زنجیره غذایی و رابطه سالم هم زیستی
میان میکروب های موجود در خاک با یکدیگر و گیاه را از بین ببرد. این در حالیست که
کمپوست خود به طور ایده آل تعادلی عالی میان موجودات زنده مختلف  در داخل خاک ایجاد کرده است.

همچنین اغلب مواد شیمیایی موجود در کودها
برای محیط زیست مضر است و استفاده بیش از حد از آن می تواند باعث نشت آن به آب های
زیر زمینی و منابع آب شده و آن را آلوده کند. به طور مثال

موجود در
اغلب کودها می تواند باعث رشد زیاد جلبک ها شده که نتیجه آن مصرف بخش زیادی از اکسیژن
موجود در آب خواهد بود که منجر به مرگ ماهی ها و دیگر موجودات می شود. از نظر
اقتصادی، در صورتی که فرد بتواند خود کمپوست تولید کند، بهینه ترین گزینه خواهد
بود که می تواند تعادل را به خاک باز گردانده و از آسیب به طبیعت نیز جلوگیری کند.